TIFA VAKFI, merkezi ve bölgesel hükümetleri yeni izinler konusunda kalıcı bir moratoryum uygulamaya ve Sumatra’nın nehir havzalarında (DAS) çevreye zarar verdiği kanıtlanmış kurumsal işletme izinlerini iptal etmeye çağırıyor. TIFA Vakfı’nın Doğal Kaynaklar ve İklim Adaleti Program Sorumlusu Firdaus Cahyadi, Sumatra’nın üç ilindeki ani sel ve heyelan felaketlerinin, iklim krizi ve sömürücü olduğu düşünülen ulusal siyasi politikaların tetiklediği çevresel hasarın bir birleşimi olduğunu söyledi.
Firdaus, 10 Aralık 2025 Çarşamba günü yaptığı yazılı açıklamada, “Bu ekolojik felaket, artan sel sıklığı ile Sumatra havzasının üst kısımlarındaki büyük ormansızlaşma arasında güçlü bir korelasyon olduğunu gösteriyor” dedi. Ormancılık, madencilik ve büyük ölçekli ağaçlandırma sektörlerindeki ruhsatlandırma politikalarının, ormanların ekolojik kaleler olarak işlevini ortadan kaldırdığını ekledi.
TIFA Vakfı tanıtıma odaklandı açık toplum İnsan hakları gibi stratejik konularda sivil toplum kuruluşlarını destekleyerek (insan hakları), iklim adaleti ve demokrasi. Amaçböylece buna dayalı bir toplum hayata geçirilebilir çeşitlilik, eşitlik ve adalet.
25 Kasım 2025’te ani sel ve toprak kaymaları Aceh, Kuzey Sumatra ve Batı Sumatra’yı vurdu. Trajedi yüzlerce insanın hayatına mal oldu. Bunun dışında halen yüzlerce kişinin kayıp olduğu açıklandı. Çeşitli gruplar Sumatra’daki felaketin çevreye zarar konusunda güçlü bir uyarı olduğunu belirtti.
Firdaus, hükümetten derhal çevre ve işletme izinleri ile bunların Sumatra havza bölgesindeki tüm kurumsal imtiyazlar üzerindeki etkileri konusunda kapsamlı bir denetim yapmasını istedi. “Derhal kalıcı bir moratoryum oluşturun ve ekolojik zarara neden olduğu kanıtlanan izinleri iptal edin” dedi.
Ayrı bir olayda, Endonezya Çevre Forumu (Walhi), Sumatra’daki ekolojik hassasiyetin, önemli ekosistemlerin, özellikle de ormanların peyzajında iklim kriziyle daha da kötüleşen değişiklikler nedeniyle keskin bir şekilde arttığını değerlendirdi. Walhi, aralarında madencilik, palmiye yağı tarlaları, PBPH, jeotermal, hidroelektrik ve PLTM’nin de bulunduğu 632 şirketin faaliyetleri nedeniyle Aceh, Kuzey Sumatra ve Batı Sumatra’da yaklaşık 1,4 milyon hektar ormanın 2016-2024 döneminde kaybolduğunu kaydetti.
WALHI Orman ve Bahçe Kampanya Müdürü Uli Artha Siagian, Sumatra’daki birçok ekolojik felaketin Bukit Barisan bölgesindeki yukarı nehir bölgelerine verilen zarardan kaynaklandığını söyledi.
Kuzey Sumatra’da, Kuzey, Orta, Güney Tapanuli ve Sibolga Şehri’ni kapsayan Harangan Tapanuli veya Batangtoru ekosisteminde önemli hasar meydana geldi. Uli, “2016-2024 yılları arasında Batangtoru ekosisteminde 18 şirketin faaliyetleri nedeniyle 72.938 hektarlık bir alanı kapsayan ormansızlaşma yaşandı” dedi.
Açe’de Krueng Trumon, Singkil, Jambo Aye, Peusangan, Krueng Tripa ve Tamiang gibi bir dizi büyük havzada bozulma meydana geliyor. 2016-2022 döneminde, yüzde 75’e kadar zarar gören Singkil havzası ve yüzde 36 civarındaki Tamiang havzası da dahil olmak üzere birçok havza orman örtüsünün yüzde 50’sinden fazlasını kaybetti.
Batı Sumatra’da, Padang şehrinin önemli havzalarından biri olan Aia Kış Havzası, 2024 yılından bu yana yaklaşık 780 hektarlık orman örtüsünü kaybetmiştir. Havzanın memba bölgesi düz eğimli topoğrafyaya dayanmasına ve koruma ormanları içerisinde yer almasına rağmen, yüzey akışını azaltma ve ani su baskınlarını önleme gibi hayati bir işleve sahiptir. Uli, “Ekolojik açıdan ana kale olması gereken havza artık insan faaliyetleri nedeniyle bozuluyor” dedi.