‘Sıkıcı Milyar’ o kadar da sıkıcı değildi! Araştırma, gezegenimizin tarihinin en sıkıcı dönemi olarak bilinen dönemin aslında YAŞAM için gerekli koşulları yarattığını ortaya koyuyor



‘Sıkıcı Milyar’ o kadar da sıkıcı değildi! Araştırma, gezegenimizin tarihinin en sıkıcı dönemi olarak bilinen dönemin aslında YAŞAM için gerekli koşulları yarattığını ortaya koyuyor

Bilim adamları, Dünya tarihinde 1,8 milyar ila 850 milyon yıl öncesine ait bir dönem olan ‘Sıkıcı Milyar’ın o kadar da sıkıcı olmadığını ortaya koyuyor.

Aslında milyar yıllık süreç, insan gibi karmaşık canlıların var olmasına zemin hazırlamıştır.

Uzmanlar, Boring Billion sırasında değişen plaka tektoniğinin Dünya yüzeyinin zehirli ve nefes alınamaz bir yüzeyden oksijen açısından zengin, hayat veren okyanuslarla dolu bir yüzeye dönüşmesinde merkezi bir rol oynadığını gösteriyor.

Böylece Sıkıcı Milyar, gelişmiş, akıllı yaşamın ortaya çıkmasına yol açan modern çağın yolunu açtı.

Profesör Müller, University of University’de çalışmanın baş yazarı SidneySıkıcı Milyarın ‘Dünyanın yaşanabilirliğinin şekillenmesine yardımcı olduğunu’ söyledi.

‘Tektonik, iklim ve yaşam, derin zaman boyunca birlikte evrimleşti’ dedi.

Sıkıcı Milyar, iklimi, tektonik aktivitesi veya biyolojik evriminde pek bir şey olmadığı için genellikle Dünya’nın en sıkıcı milyarı olarak kabul edilir.

Ancak son yıllardaki çalışmalar bunun tam tersini öne sürdüğü için bu bir efsane olabilir.

Sıkıcı Milyar sırasında hareketli levha tektoniği Dünya’nın yüzey ortamlarını dönüştürerek karmaşık yaşamın ortaya çıkmasının önünü açtı.

Adelaide Üniversitesi’nden uzmanların da yer aldığı araştırma ekibi, Dünya’nın 1,8 milyar yıl öncesinden günümüze kadar olan evrimini gösteren bir bilgisayar modeli geliştirdi.

Model, levha sınırlarında, kıta kenarlarında ve manto, okyanuslar ve atmosfer arasındaki karbon değişimindeki değişiklikleri yeniden yapılandırdı.

Ekibe göre, Boring Milyar’ın başlangıcına yakın bir zamanda Nuna adında eski bir süper kıta mevcuttu.

Nuna, şu anda Asya, Avustralya ve Kuzey Amerika’nın yanı sıra muhtemelen Batı Afrika, Sırbistan, Hindistan ve Batı Afrika’nın bazı kısımlarını içeriyordu.

Bu parçalanma, volkanik karbondioksit (CO2) emisyonlarını azaltan ve oksijen açısından zengin sığ deniz yaşam alanlarını genişleten bir olaylar zincirini başlattı.

Yaklaşık 1,05 milyar yıl önce atmosfer kimyasındaki bu temel değişiklik, ilk ökaryotların ortaya çıkışını tetiklemişti.

Ökaryotlar, hücreleri diğer zarla çevrili yapıların yanı sıra tanımlanmış bir çekirdek içeren organizmalardır.

Ve ilk ökaryotlar bitkiler, hayvanlar ve mantarlar gibi bildiğimiz tüm karmaşık yaşamın atalarıydı.

Ekibe göre, Boring Milyar’ın başlangıcına yakın bir zamanda Nuna adında eski bir süper kıta mevcuttu. İlk ökaryotların ortaya çıkışı yaklaşık 1,05 milyar yıl önceydi

Sıkıcı Milyar nedir?

‘Sıkıcı milyar’, Dünya tarihinin hem jeolojik hem de biyolojik olarak pek fazla şeyin olmadığı, alışılmadık derecede sıkıcı kabul edilen bir dönemidir.

1.800 milyon ila 800 milyon yıl önce sürdüğü söyleniyor.

Dünyadaki en gelişmiş yaşam alglerdi ve oksijen seviyeleri bugün olduğundan çok daha düşüktü.

Ancak ciddi bir buzul çağı veya volkanik aktivitenin yaşanmadığı ve bu durumun yaklaşık bir milyar yıl boyunca statükonun korunmasına olanak sağladığı düşünülüyor.

‘Sığ deniz ortamlarında’ yaşayan ilk ilkel ökaryotlar, aerobik olmaları, yani büyümeleri ve hayatta kalmaları için oksijene ihtiyaç duymaları bakımından öncüydüler.

Ekip, yaptığı açıklamada, “Sığ su ortamları muhtemelen geniş oksijenli ve ılıman denizlere ev sahipliği yaparak karmaşık yaşamın gelişmesi için uzun ömürlü, istikrarlı ortamlar sağladı” dedi.

900 milyon yıl önce, Rodinia adında, Dünya üzerindeki neredeyse tüm kara kütlelerini kapsayan yeni bir süper kıta oluşmuştu.

Rodinia yaklaşık 750 milyon yıl önce parçalandı ve bu, genellikle Sıkıcı Milyar olarak kabul edilen dönemin sonuna denk geldi.

Sıkıcı Milyar dönemindeki oksijen seviyeleri bugün olduğundan çok daha düşüktü (450 milyon yıl önce bitkiler karada tutunacak bir yer edinene kadar oksijenin yükselişi mümkün değildi).

Levha tektoniğine gelince, onlar sadece son birkaç yüz milyon yılda Dünya olarak tanıdığımız şeyin herhangi bir benzerini oluşturmuşlardı.

Çalışma, şu tarihte yayınlandı: Dünya ve Gezegen Bilimi Mektupları‘Sıkıcı Milyar’ın düşündüğümüzden çok daha dinamik olduğunu öne süren literatüre katkıda bulunuyor.

Terim, 1990’ların sonlarında İngiliz paleontolog Martin Brasier tarafından 1,8 milyar ile 800 milyon yıl arasındaki jeolojik ve biyolojik durgunluğu tanımlamak için icat edildi.

Ekibe göre, Nuna adlı eski bir süper kıta, Boring Billion’un başlangıcına yakın bir zamanda parçalanmaya başladı.

İddiaya göre, Winston Churchill’in “Dünya tarihi boyunca hiçbir zaman bu kadar uzun süre bu kadar az şey olmadı” cümlesini başka sözcüklerle ifade eden Roger Buick’ten ilham aldığı iddia edildi.

Son zamanlarda bilim insanları buna daha fazla itibar ettiler; Oxford Üniversitesi uzmanları burayı ‘Dünya’da akıllı yaşamın ortaya çıkmasına yol açan Fanerozoik’in modern çağının jeolojik bekleme odası’ olarak adlandırdı.

A 2017 yılında eğitim dönemde bitkilerde fotosentezin kökeninin 1,25 milyar yıl öncesine dayandığını buldu.

Bu dönem, 541 milyon yıl önce Kambriyen Patlaması olarak adlandırılan olayla doruğa ulaşan daha karmaşık yaşam formlarının çoğalmasına zemin hazırlamış olabilir.

Kambriyen Patlaması, muhtemelen bacaklı eklembacaklılar da dahil olmak üzere oksijendeki hızlı artış nedeniyle yeni hayvan filumlarının patlamasına tanık oldu.

DÜNYADAKİ YAŞAMIN KISA BİR TARİHİ

Yaşı 4,5 milyarın üzerinde olan Dünya’da yaşamın farklı evrelerinin ortaya çıktığı zamanı daha doğru bir şekilde belirlemek için araştırmalar devam ediyor.

3,8 milyar yıl önce ilk yaşamın basit hücreler şeklinde ortaya çıktığı düşünülüyor

2,1 milyar yıl önce çok hücreli yaşam gelişmeye başladı.

800 milyon ila 600 milyon yıl önce, ilk eklembacaklılar ve daha sonra balıklar da dahil olmak üzere ilk hayvanlar ortaya çıktı.

475 milyon yıl önce karadaki bitkilerin doğuşuna tanık olduk.

400 yıl önce böcekler ve tohumlar ortaya çıktı.

360 milyon yıl önce amfibiler, 300 milyon yıl önce de sürüngenler, ardından da dinozorlar evrimleşmeye başladı.

200 milyon yıl önce ilk memeliler ortaya çıktı.

150 milyon yıl önce kuşlar gelişmeye başladı.

130 milyon yıl önce çiçeklerin doğuşuna tanık olundu.

60 milyon yıl önce primatlar Dünya’ya geldi.

2,5 milyon yıl önce Homo cinsi (insanlar ve atalarımız dahil) ortaya çıktı ve 200.000 yıl önce anatomik olarak modern insanın evrimine yol açtı.



Kaynak bağlantısı