İsveç’in Kiruna kentindeki LKAB tesisi. Şirket 12 Ocak’ta Avrupa’nın bilinen en büyük nadir toprak elementi yatağını burada bulduğunu açıkladı.
Jonas Ekstromer | Afp | Getty Images
Avrupa’nın hammaddeye yönelik artan iştahının dalgalı etkileri İsveç’in en kuzeyine kadar uzanıyor.
Binlerce sakin ve bina yıkılıyor kökünden sökülmüş Kuzey Kutup Dairesi’nin 145 kilometre (90 mil) kuzeyinde yer alan bir şehir olan Kiruna’da. Taşınma projesi ise addedilen dünyanın en radikal kentsel dönüşümlerinden biri.
Kiruna, genişleyen bir yeraltı demir cevheri madeninin genişlemesi nedeniyle zeminin çökmesi nedeniyle fiziksel olarak hareket halinde. Yeni bir ev yapılıyor yaratıldı 2035 yılına kadar tamamlanması beklenen onlarca yıllık bir sürecin parçası olarak eski şehrin yaklaşık 3 kilometre doğusunda.
İsveç Göteborg Üniversitesi’nde kıdemli öğretim görevlisi Jennie Sjöholm, görüntülü görüşme yoluyla CNBC’ye şunları söyledi: “Burası pek çok kişiye egzotik gelebilecek bir yer ve bir bakıma öyle sanırım, ama aynı zamanda diğer birçokları gibi küçük bir kasaba; tek bir şirkete bu kadar bağımlı olmanın mücadele ettiği ve zorlandığı şeylerle mücadele ediyor.”
125 yıl önce devlete ait LKAB firmasının demir cevheri madenciliği faaliyetleri için bir şehir olarak kurulan Kiruna, hem maden hem de maden olarak hizmet veren küçük bir topluluktur. Avrupa’nın önemli uzay merkezi ve eve dünyanın en büyük yer altı demir cevheri madeni.
Kiruna’daki her sakin, madencilik endüstrisine bağımlı olduğumuz için er ya da geç evlerimizden taşınmak zorunda kalacağımızı biliyor.
Paspaslar Taaveniku
Kiruna’da belediye meclisi başkanı
LKAB küresel anlamda küçük ama son derece önemli bir bölgesel oyuncu. muhasebe Avrupa Birliği’nde çıkarılan tüm demir cevherinin %80’i.
LKAB, çelik üretim sürecinin ayrılmaz bir parçası olan demir cevheri operasyonlarının yanı sıra yakın zamanda tanımlanmış Avrupa’nın bilinen en büyük nadir toprak yataklarından biri, yeşil geçiş için gerekli malzemelerin çıkarılmasındaki konumunu daha da güçlendiriyor.
Bir şehri taşımak
Kiruna’nın başarılı bir şekilde yeniden yerleştirilmesinin önünde birçok engel var; yelpazedeki aktörler siyasi, ekonomik ve çevresel kaygıları dile getiriyor. Aslında hem belediye hem de LKAB, dönüşüme uyum sağlamak için daha fazla arazinin serbest bırakılmasının yanı sıra devletten daha fazla mali destek talep etti.
Başkaları da var işaretlenmiş endişeler kaynak çıkarma ve toplumsal sürdürülebilirlik arasındaki ilişki hakkında, özellikle de potansiyel etki yerli Sami ren geyiği sürüsü ve kültürü hakkında.
Bu havadan görünümde, Kiruna Kyrka kilisesi 20 Ağustos 2025’te İsveç’in Kiruna kentindeki yeni yerine karayoluyla taşınıyor. 672,4 ton ağırlığındaki kilise, LKAB’ın demir cevheri madeninin zarar görmemesi için bütün olarak 3 km uzaklıktaki yeni bir yere taşınıyor.
Bernd Lauter | Getty Images Haberleri | Getty Images
İlk olarak 2004 yılında planlanan şehrin taşınması, Ağustos 2025’te uluslararası ilgi gördü. muhteşem hareket ikonik Kiruna Kilisesi. 113 yıllık ahşap bina, mühendislik harikası bir şekilde, iki günlük bir süre içinde özel römorklarla tamamen taşındı.
Ancak hemen hemen aynı zamanlarda LKAB da duyuruldu demir cevheri madeninin genişletilmesi, ilave 6.000 kişinin ve 2.700 evin taşınmasını gerektirecektir. Taşınmadan sorumlu olan madencilik şirketi, tahmini Önümüzdeki 10 yıl içinde tazminat maliyeti 22,5 milyar SEK (2,4 milyar dolar) olacak.
LKAB’ın halkla ilişkiler ve dış ilişkilerden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Niklas Johansson, CNBC’ye, taşınmaları istenenlere mülklerinin piyasa değerinin yanı sıra ek %25 veya yeni bir ev inşa edilmesi teklif edildiğini söyledi. Johansson, halkın yaklaşık yüzde 90’ının yeni bir ev almayı seçtiğini söyledi.
“Şu anda sorun yerel belediyenin sahip olduğu çok az araziye sahip olması [or] İdari açıdan inşa edilebilir hale getirebilirler.” dedi Johansson.
“Kuzey Kutup Dairesi’nin üzerindeki arazilerin çoğuna sahip olan devletten arazi satın almak zorunda kaldılar. Ve burada ren geyiği sürüleriyle çatışmalar, savunmayla çatışmalar, doğayla çatışmalar vb. var” diye ekledi.
‘Madenlerle yaşıyoruz’
Kiruna’daki belediye meclisi başkanı Mats Taaveniku, şehrin taşınmasını önümüzdeki onyıllarda Avrupalı vatandaşlara büyük fırsatlar sunabilecek “devasa bir proje” olarak nitelendirdi.
Başarılı bir sonucun kısmen İsveç hükümetinin ve Avrupa Birliği’nin daha fazla mali ve siyasi desteğine bağlı olduğunu ekledi.
Taaveniku, CNBC’ye video görüşmesiyle yaptığı açıklamada, “Belediye ile LKAB ve belediye ile kendi hükümetimiz arasında büyük bir kavga diyebileceğimiz bir kavga var” dedi.
“AB’nin bizi desteklemek için adım atması gerekiyor. Kritik ve stratejik madenlere sahip olmamıza karar vermek yeterli değil. Elbette bizi siyasi açıklamalarla ve parayla desteklemeleri gerekiyor.”
CNBC, İsveç hükümeti ve AB’nin yürütme kolu olan Avrupa Komisyonu’nun sözcüleriyle temasa geçti.
Bir dökümhane işçisi, 26 Mayıs 2025’te Elorrio’daki esas olarak otomotiv endüstrisine hizmet veren Betsaide fabrikasında erimiş metali işliyor.
Ander Gillenea | Afp | Getty Images
AB kendi adına tanınan LKAB’ın yeni nadir toprak yatakları, yerli üretimin 2030 yılına kadar bölgenin yıllık talebinin %40’ını karşılamasını amaçlayan Kritik Hammadde Yasası kapsamında stratejik öneme sahip.
Kiruna sakinlerinin yer değiştirme çabasına nasıl tepki verdikleri sorulduğunda Taaveniku şöyle konuştu: “Vatandaşlardan bazıları üzgün çünkü pek çok anılarını kaybedecekler. İki ya da üç kuşaktır bir evde büyüdüler, bu yüzden bu üzücü.”
“Fakat öte yandan madenlerle yaşadığımızı herkes biliyor” dedi. “Kiruna mineraller üzerine inşa edildi, dolayısıyla Kiruna’nın her sakini, bu madencilik endüstrisine bağımlı olduğumuz için er ya da geç evlerimizden taşınmak zorunda olduğumuzu biliyor.”
Soğukta mı dışarıda?
Hareket halinde olanlar için endişe yaratan bir husus da Kiruna’nın yeni şehrinin kışın 10 santigrat dereceye kadar daha soğuk olabilmesidir.
A çalışmak Göteborg Üniversitesi tarafından yapılan araştırma, Kiruna’nın yeni şehir merkezinin, soğuk havanın toplandığı bir alanda, yüksek binalar ve dar sokaklarla ızgara şeklinde düzenlendiğini, bunun da yılın birçok ayı boyunca batan güneşin muhtemelen yere ulaşmakta zorluk çekeceği anlamına geldiğini ortaya çıkardı.
21 Ağustos 2025’te İsveç’in kuzeyindeki Kiruna’daki LKAB demir cevheri madeninin yer altı tünellerinde bir işçi görülüyor.
Jonathan Nackstrand | Afp | Getty Images
“Kiruna bir kış şehridir. Soğuk bir Arktik şehirdir. Kışlar uzundur ve kar mevsimi de uzundur. Nadiren -35 derecedir. [degrees Celsius] ancak kış ortasında hava bir süre bu kadar soğuk olabilir ve -15 ile -25 arasında çok büyük bir fark var ki bu da alışılmadık bir durum değil.”
“Zaten uzun bir kış mevsimi ve soğuk olursa insanın konforu azalır ama tabiri caizse işler daha da kırılganlaşır.”