Kiev, Ukrayna – Ukrayna’nın en büyük Noel ağacının bulunduğu Kiev’in Sofya Meydanı’ndaki parke taşlarında huzursuzca topallayan iri yapılı subay Vasily, Rus askerlerinin Ukraynalılardan korktuğunu söylüyor
Al Jazeera’ye “Onların siperlerine atladım. Gerçekten bizden korkuyorlar” dedi.
Önerilen Hikayeler
4 öğenin listesilistenin sonu
Ancak Rusya’nın daha fazla askere, daha güçlü bir ekonomiye ve çok daha büyük bir savaş bütçesine sahip olması nedeniyle onların korkusu Kiev’in savaş sonu şartlarını dikte edebileceği anlamına gelmiyor; buna karşın Ukrayna’nın personel ve silah bakımından yetersiz olduğunu söyledi.
Vasily, 2023’te sol ayağını bir kara mayınında kaybetmeden önce, ön saflardayken top mermisi sıkıntısına atıfta bulunarak, “Düşmanı 800 metrede gördüğümde, telsize bağırarak bir tank gördüğümü ve koordinatlarını verdiğimi söylüyorlar, ancak ‘Bekle’ diyorlar, onu vuracak hiçbir şeyimiz olmadığını anlıyorum” dedi.
Vassily hizmette kaldı ve savaş zamanı düzenlemeleri uyarınca soyadının gizli tutulmasını istedi.
‘Sonu ümit etmek mümkün değil’
Ancak dört yıldızlı bir general, Şubat 2026’da beşinci yılına girecek savaşta tek gerçekçi başarının bir “duraklama” olabileceğini düşünüyor.
“Böyle saldırgan bir komşuyla [as Russia]Ukrayna silahlı kuvvetler eski genelkurmay başkan yardımcısı Ihor Romanenko, Al Jazeera’ye verdiği demeçte, savaşın tamamen sona ermesini umut edemeyiz.
“Ukrayna’nın sınırları içindeki toprakları özgürleştirmedikçe Rusya ile barış olmayacak” [post-Soviet] 1991 sınırları” dedi.
Ve eğer Moskova ateşkes duraklamasını ihlal ederse, Kiev’in askeri potansiyelini büyük ölçüde güçlendirerek “ön cephedeki Rusları durdurmak” zorunda kalacağını söyledi.
Kiev’in herhangi bir muafiyet olmaksızın evrensel ve “adil” bir seferberlik başlatması, yerli silah üretimini daha da artırması, ekonomik kararlarında savaş zamanı ihtiyaçlarına öncelik vermesi ve daha sıkı sıkıyönetim getirmesi gerektiğini söyledi.
Bu yıl, Ukrayna’nın askeri-endüstriyel kompleksi, silahlı kuvvetlerin ihtiyacının yüzde 40’ını sağladı; 2022’de yüzde 15’ten yüzde 20’ye büyük bir artış.
Romanenko, Batılı müttefiklerin kalan yüzde 60’ı sağladığını ve daha fazla yardımın “kararlı ve hızlı” olması gerektiğini söyledi.
Başka bir analist, eğer Rusya ön cepheyi aşıp hızla ilerlemeyi başaramazsa ve Kiev’in yıpratma savaşını kaldırabileceğini fark ederse, 2026’nın ikinci yarısında barış anlaşması imzalamaya yönelik bir “fırsat penceresi” ortaya çıkabileceğini söylüyor.
“Her şey Kremlin’e bağlı olacak ve [Russian President Vladimir] Kiev merkezli Penta düşünce kuruluşu başkanı Volodymyr Fesenko, Al Jazeera’ye “Putin’in kişisel olarak anlaşmaya hazır olduğunu” söyledi.
Eğer savaşın “çıkmaz sokak” gelişimi gelecek yıl Moskova için netleşirse, 2025’in sonlarına doğru bir barış anlaşmasına varılması umudunun var olduğunu söyledi.
Fesenko, Putin kabul etse bile savaşan tarafların barış anlaşması versiyonlarını düzeltmenin ve “bağlantı kurmanın” aylar alacağını söyledi.
Ukrayna’nın, Rusya’nın doğu ve kuzeydeki üç Ukrayna bölgesinden çekilmesi karşılığında Beyaz Saray’ın Donetsk bölgesinin Kiev kontrolündeki kısmını, ağır tahkim edilmiş şehir ve kasabaları da dahil olmak üzere bırakma taleplerine boyun eğmek zorunda kalabileceğini, aksi takdirde savaşın 2027’ye kadar devam edeceğini söyledi.
Savaşın olası sonunu etkileyen daha büyük küresel faktörler var.
Kiev merkezli analist Ihar Tyshkevich’e göre, 2026’da Washington’un “küresel polis” rolünden çekilmesi ve dünyanın geri kalanı üzerindeki “Batı hegemonyasının” sona ermesinin ardından kolektif Batı’nın tanımı değişecek.
Pazartesi günü Kiev’de düzenlediği basın toplantısında, Çin’in küresel nüfuzunu ve Asya’daki hakimiyetini artırmasına rağmen Washington’un hakimiyetine hâlâ tam olarak meydan okuyamaması nedeniyle gerçek anlamda “çok kutuplu” bir dünyanın ortaya çıktığını söyledi.
Kendisi, bu sürecin aynı zamanda Ukrayna’nın konumunu etkileyecek uluslararası hukukun “aşınmasını” da tetikleyeceğini söyledi.
Tyshkevich, Moskova’nın çarlık döneminden kalma eyaletini yeniden ele geçirmeye çalıştığı 1939 Finlandiya-Sovyet savaşına atıfta bulunarak Ukrayna için en kötü gelişmenin “Fin senaryosu” olduğunu söyledi.
Sovyet kuvvetleri, 1941’de Nazi Almanyası’nın SSCB’yi işgaline yol açacak şekilde ağır kayıplar vermesine rağmen, Moskova, Finlandiya topraklarının onda birini kesti ve Helsinki’yi bunu tanımaya zorladı.
Ukrayna durumunda, “Fin senaryosu” Kiev’in Moskova tarafından işgal edilen bölgeleri Rusya’nın bir parçası olarak tanıması anlamına gelecektir.
Tyshkevych, Moskova’nın daha küçük Gürcü güçlerini mağlup ettiği ve iki ayrılıkçı bölgeyi (Güney Osetya ve Abhazya) “bağımsız” olarak “tanıdığı” Rusya ile Gürcistan arasındaki 2008 savaşına atıfta bulunarak başka bir olası senaryoyu “Gürcü” olarak nitelendirdi.
Ukrayna için Gürcistan’ın senaryosu, işgal altındaki bölgeler üzerinde hiçbir kontrolün olmaması, ancak Kiev’in bu bölgeleri Rusya’nın olarak tanımayı reddetmesi anlamına geliyor.
Üçüncü bir “geçici” senaryo, savaşın dondurulması ve görüşmelerin devam etmesi anlamına geldiğini söyledi.
Almanya’nın Bremen Üniversitesi’nden araştırmacı Nikolay Mitrokhin’e göre savaşın sona ermesine dair tek bir senaryo var.
Ukrayna’nın güneydoğu Donetsk bölgesinin geri kalan beşte birinden “dışarı atılacağını” veya bölgeyi gönüllü olarak terk edip Rusya’nın şu anda kontrol ettiği komşu Zaporojya bölgesinin yüzde 90’ını ve Dnipropetrovsk’un yüzde 15’ini kaybettiğini kabul etmek zorunda kalacağını söyledi.
‘Sorunlarımızın kaynağı Donetsk’ti’
Batı’nın Rusya’ya yaptırım yönündeki baskısı “zayıf” olduğundan ve pek çok ülke bu yaptırımları devre dışı bırakıp Moskova ile ticaret yapmak istediğinden, Kremlin’in savaşı en az iki yıl daha sürdürmek için yeterli kaynağa sahip olduğunu söyledi.
Buna karşılık Ukrayna da direnecek kaynaklara sahip ancak “yozlaşmış ve korkak” hükümetin yeterli insan gücünü harekete geçirme kapasitesine sahip olmadığını söyledi.
Sonuç olarak, Batılı arabulucuların Rusya’yı durmaya ikna edememesi nedeniyle Ukrayna kuvvetlerinin yavaş yavaş kilit yönlere çekildiğini söyledi.
“Ancak Trump ve yönetiminin Zelenskyy’yi Donetsk’ten ayrılmaya ya da savaş zamanı düzenlemeye zorlama ihtimali var. [presidential] oy Mitrokhin Al Jazeera’ye şöyle konuştu: “Ukrayna’yı yöneten takımı gerçekten değiştireceğiz.
Bu arada, ortalama Ukraynalıların çoğu savaştan, Rus bombardımanından, elektrik kesintileri ve ekonomik bir kriz.
63 yaşındaki eski ekonomist Taras Timoşçuk, El Cezire’ye verdiği demeçte, “Sorunlarımızın kaynağı Donetsk’ti. Bırakın Rusya sahip olsun ve onu yeniden inşa etmek için on milyarlarca dolar ödesin” dedi ve 2014’te Donetsk ve komşusu Luhansk’ta Moskova destekli ayrılıkçı ayaklanmaya atıfta bulundu. “Kuşlar şakıdığı için uyanmak istiyorum, Rus insansız hava araçlarını ve füzelerini duyduğum için değil.”