Temsilciler Meclisi Yasama Organı BAŞKANI veya DPR Bob Hasan, her vatandaşın hukuka aykırı dava açma hakkına sahip olduğunu belirtti Anayasa Mahkemesi. Bunu, Halkın Danışma Meclisi, DPR, Bölgesel Temsilci Konseyi ve Bölgesel Halk Temsilcisi Konseyi veya (UU MD3) ile ilgili 2014 tarihli 17 Sayılı Kanun’un maddi incelemesini Anayasa Mahkemesine sunan sivil topluma yanıt verirken iletti.
20 Kasım 2025 Perşembe günü Jakarta’daki DPR Kompleksinde konuşan Bob, “Bu gerçekten de Endonezya halkının düşüncelerine ve duygularına göre bir ödüle sahip olanların yargısal inceleme için dava açabilecekleri bir şey olduğunda inşa edilmeye devam edilmesi gereken bir dinamik. Sorun yok” dedi.
Gerindra Partisi siyasetçisi, üyeleri geçici değiştirme (PAW) yoluyla görevden alma mekanizmasının MD3 Yasasına, yani siyasi partiler aracılığıyla dayandırılması gerektiğini söyledi. Bob, “Halkın temsilcisi olduğunuzda, bu MD3 tarafından düzenleniyor. MD3 aynı zamanda siyasi partilerin katılımının da bir parçası” dedi.
MK’nin, DPR üyelerini PAW aracılığıyla görevden alabilmek isteyen halktan gelen şikayetleri kabul etme şansına ilişkin görüşünü açıkça ifade etmedi. Bob, anayasal hususlar olduğu sürece fırsatların yaratılabileceğini söyledi.
“Artık Anayasa Mahkemesi’nde her şey yapılabilir mi yapılamaz mı meselesi değil, anayasamızda bunu kabul etme yönünde bir çekim olduğu sürece dikkate alınacaktır” dedi.
MD3 Kanununun maddi inceleme başvurusu 199/PUU-XXIII/2025 dava numarasıyla kayıtlıdır. Başvuru, Ikhsan Fatkhul Azis, Rizki Maulana Syafei, Faisal Nasirul Haq, Muhammad Adnan ve Tsalis Khoirul Fatna adlı öğrenciler tarafından yapıldı. Dilekçe sahipleri, MD3 Kanununun 239. maddesinin (2) bendi d harfinin anayasaya uygunluğunu test etti.
MK web sitesinden 19 Kasım 2025 Çarşamba günü alıntılanan İkhsan, “Başvuru sahiplerinin sunduğu a-quo başvurusu, DPR’ye ve siyasi partilere yönelik nefretten değil, daha ziyade işlerin iyileşmesine yönelik bir tür endişeden kaynaklanıyor.” dedi.
İnceledikleri madde, DPR üyelerinin geçici olarak görevden alınmasına ilişkin koşulları düzenliyor. Madde 239 paragraf (2) d harfi, DPR üyelerinin “bir siyasi parti tarafından yasal düzenleme hükümlerine uygun olarak teklif edilmesi” durumunda geçici olarak görevden alınacağını belirtir.
Dilekçe sahipleri, Dilekçelerinde Mahkeme’den düzenlemeyi “yasal düzenleme hükümlerine uygun olarak kendi seçim bölgelerindeki siyasi partileri ve/veya seçmenleri tarafından teklif edilen” şeklinde yorumlamasını talep ettiler.
Dilekçe sahipleri, mevcut maddenin siyasi partilerin dışlanmasına ve DPR üyelerinin görevden alınmasına neden olduğu görüşündedir. Ancak onlara göre siyasi partiler, uygulamada sıklıkla DPR üyelerini açık bir neden olmaksızın görevden alıyor ve halk egemenliği ilkesini dikkate almıyor.
Öte yandan halk, seçmenleri nezdinde artık meşruiyetleri kalmadığı için DPR üyelerinin görevden alınmasını istediğinde, bu üyeler aslında siyasi partiler tarafından tutuldu.
DPR üyelerinin seçmenler tarafından görevden alınmasına ilişkin bir mekanizmanın bulunmamasının, seçmenlerin seçimlerdeki rolünü yalnızca resmi usul esasına dayandırdığı değerlendirilmektedir. Bunun nedeni, seçilmiş DPR üyelerinin çoğunluk oyuyla belirlenmesi, ancak görevden alınmalarının artık halkı ilgilendirmiyor olmasıdır.
Dilekçe sahipleri ayrıca, DPR’deki temsilcilerinin gerçekten halkın refahı için mücadele edeceğinden ve kampanya sözlerini yerine getireceğinden emin olamayacaklarını, çünkü seçim bittikten sonra artık pazarlık güçlerine sahip olmayacaklarını belirttiler.
