10 Kasım 2025’te yayınlandı
Kuzey Brezilya’daki Amazon Nehri ile Atlantik Okyanusu’nun birleştiği noktada bulunan Marajo Adası’nda hayat gelgitlerle birlikte alçalıp akıyor.
Ivanil Brito, 40 yıldan fazla bir süre boyunca kıyı şeridinden sadece 20 metre (65 ft) uzaktaki mütevazı evinde cenneti buldu; kendisi ve kocası Catito burada balık tutuyor, mahsul yetiştiriyor ve hayvancılıkla ilgileniyordu.
“O küçük toprak parçasında çok mutlu bir insandım. Burası benim cennetimdi” diyor.
Bu cennet, Şubat 2024’te şiddetli bir fırtına sırasında, amansız suların Vila do Pesqueiro kasabasından geçip nesilleri besleyen kıyı şeridini aşındırmasıyla yok oldu. Ivanil, kıyıdan bir kilometreden (yarım mil) daha az bir mesafedeki yeni yerleşim yerlerinden “Çok uzağa gitmemiş olsak da, tamamen farklı bir dünya gibi geliyor” diyor. “Burası bir mangrov alanı; daha sıcak, daha gürültülü ve hayvan yetiştirebileceğimiz veya mahsul yetiştirebileceğimiz bir yer değil.”
Yaklaşık 160 aileye ev sahipliği yapan Vila do Pesqueiro, Chico Mendes Biyoçeşitliliğin Korunması Enstitüsü’nün koruma altındaki bir alanı olan Soure Marine Maden Çıkarma Rezervi içerisinde yer almaktadır. Geleneksel yaşam tarzlarını ve sürdürülebilir kaynak yönetimini korumak için kurulan rezerv, artık iklim değişikliğinin sert gerçekleriyle yüzleşiyor. Balıkçılık birincil geçim kaynağı olmaya devam ederken, yerel mutfak ve turizm bölge sakinlerine ek gelir sağlıyor. Ancak yoğunlaşan gelgitler ve hızlanan erozyon onların varlığını tehdit ediyor.
Marajo-Soure kampüsündeki Universidade do Para’da biyoloji okuyan bir balıkçı olan Ivanil’in oğlu Jhonny için bu dönüşümler endişe verici. “Eskiden evlerimizin olduğu yer artık sular altında” diyor. “Benim için taşınmak sadece güvenlikle ilgili değil; bu, yaşadığım yeri ve hayatımı şekillendiren insanları korumakla ilgili.”
Bu arada, Benedito Lima ve eşi Maria Lima gibi sakinler, evleri artık tehlikeli bir şekilde su kenarına yakın olmasına rağmen burada kalmayı seçtiler. Ayrılmak, geçim kaynaklarından vazgeçmek anlamına gelir. Benedito, eskiden güvenli bir şekilde uzaktaki bir kanala bakarken, “Her yeni dalga yeri sarsıyor” diyor. “Bu henüz gelgit mevsimi bile değil.”
İklim adaptasyonu burada çeşitli biçimler alıyor. Bazıları denizin ilerleyişine uyum sağlamak için günlük rutinlerini ayarlarken bazıları daha iç kesimlerde yeniden inşa ediyor. Topluluk lideri Patricia Ribeiro, kolektif dayanıklılığın Vila do Pesqueiro’yu ayakta tuttuğuna inanıyor. “Hikayelerimiz her zaman nesiller boyunca aktarıldı” diyor. “Burası bizim evimiz, atamız. Ailelerimizin inşa ettiğini korumak için burada kalmak istiyoruz. Bir arada olduğumuz sürece vazgeçmeyeceğiz.”
Brezilya, yakındaki Belem’de 30. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’na (COP30) ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, Vila do Pesqueiro gibi topluluklar neyin tehlikede olduğuna örnek teşkil ediyor. Uluslararası Göç Örgütü (IOM), girişimleri aracılığıyla dayanıklılığı artırma, geçim kaynaklarını koruma ve bu ailelerin ata topraklarında güvenli bir şekilde yaşamaya devam edebilmelerini sağlama çabalarını desteklediğini söylüyor.
Bu fotoğraf galerisi tarafından sağlanmıştır. Uluslararası Göç Örgütü.